Hãng phát hành : Infogrames Hãng phát triển : Firaxis Games Thể loại : Chiến thuật theo lượt ( Turn-based Stragety ) Phát hành : 10/2002 Preview Cách đây một năm , bản nâng cấp của game Civilization đã xuất hiện với những thay đổi mới về cách chơi và những cải tiến về đồ họa trong phiên bản thứ ba của loạt game Civilization . Tuy nhiên các nhà lập trình game cảm thấy rằng vẫn còn vài chi tiết nhỏ và các ý kiến khác có thể làm cho game trở nên hấp dẫn hơn nhưng đã không được đưa vào trong bản chính gốc của game Civilization III . Vì vậy cũng thật dễ hiểu khi hãng Infogrames và Firaxis bắt tay vào xây dựng bản Expansion pack của Civilization III , đổi mới về cách chơi , làm cho game trở nên hấp dẫn hơn , ... Civilization III : Play the World có khá nhiều đổi mới so với bản chính gốc . MỘt giao diện bắt mắt hơn , một hệ thống tình báo hợp lí hơn , nhiều unit mới , nhiều công nghệ mới và nhiều công trình kiến trúc mới hơn , nhiều hướng mới khác nhau để đi đến chiến thắng trong một màn chơi và nhiều nền văn minh mơi cho người chơi lựa chọn , ... Nhưng sự thay đổi ấn tượng nhất trong game ở bản nâng cấp làn này là sự xuất hiện kiểu chơi mạng ( Multiplayer ). Đó là một sự nâng cấp đáng hoan nghênh và đáng được khen ngợi , lạot game Civilization luôn trở thành một cuộc đua marathon nhiều thời gian , tuy nhiên luôn có những Civ fan những người luôn muốn có cảm giác chiến thắng bạn bè , và Civilization III : Play the World cho khả năng có được những cảm giac đó . 8 nền văn minh mới được thêm vào trong Play the World Bản Expansion pack không có nhiều cải tiến lớn về đồ họa so với bản Civilization III nguyên thuỷ , nhưng bạn sẽ chú ý tới một vài thay đổi nhỏ khi bắt đầu chơi . Bên cạch phần giao diện mới , một khi game bắt đầu bạn se nhận thấy có vài thay đổi trong giao diện điều khiển các unit . Những người ưa thích sử dụng quân đội sẽ nhận ra khả năng mới cho phép di chuyển các unit theo số lượng lớn , cho phép kết hợp khả năng di chuyển của từng loại unit trong một nhóm . Các nút cho các hoạt động đặc biệt của từng unit là một trong nhiều thay đổi mới Trước đây , những tính năng điều khiển chung có ở mọi loại unit , như " Disband " " Go To " được đặt ở đáy của màn hình điều khiển cùng với tính năng đặc biệt của từng loại unit , như xây dựng thành phố của Settler hoặc các khả năng khác của Worker . Nhưng bây giờ thì khác , bạn sẽ nhấn các phím nóng ( Hotkeys ) để thực hiện các công việc này . Điều này không thành vấn đề với những fan của Civilization , nhưng cũng sẽ mất khá nhiều thời gian đối với những người mới chơi phải tự mày mò các phím nóng mỗi khi muốn xây một đường dẫn nước ( Irrigate) hay một hầm mỏ ( mine ) , giờ đây tất cả những lệnh đặc biệt đó được thể hiện trong những nút ( buttons ) chung . Đối với worker , những lệnh điều khiển phụ thuộc vào vùng đất mà họ đang đứng . Nếu một người worker đứng trên núi , sẽ xuât hiện một nút ( button ) cho phép anh ta xây một hầm mỏ , khi anh ta bước vào vùng đồng bằng , nút xây hầm mỏ biến mất và thay vào đó là nút cho phép bạn xây đường dẫn nước , các phím nóng vẫn hoạt động . Để biết nhiều thông tin hơn cho mỗi chức năng của các nút bạn hãy giữ chuột trên nút đó và sẽ hiện lên một bảng nhỏ thông báo cho bạn biết chi tiết về chức năng đó , ví dụ tốn bao nhiêu lượt ( turn ) cho việc phá rừng hay xây một con đường băng qua núi , ... Những thay đổi khác trong phần giao diện là sự kết hợp giữa quan hệ ngoại giao và tình báo giữa hai nền văn minh trong một màn hình điều khiển chung , bạn có thể mở lên bằng cách nhấn phím " E " . Có vài phím nóng mới cho những chức năng mới của từng unit , ví dụ như là khả năng tự tấn công từ xa của các loại xe pháo và tự thả bom của các loại máy bay . Điểm tập kết quân ( Rally Point ) cũng được đưa vào trong game , cho phép bạn gửi các unit mới tao ra đến một địa điểm nào đó đã định trước . Lúc sắp bắt đầu vào một màn chơi , bạn sẽ chú y đến một vài thay đổi nhỏ . Bây giờ bạn đã có những tùy chọn ( Options ) cho phép bỏ hoàn toàn những ổ lính Barbarian, nhưng dĩ nhiên là cũng mất những căn lều cho tài nguyên , công nghệ , unit , ... Có thêm nhiều điều kiện chiến thắng và nhiều nền văn minh khác nhau . Bạn có thể gia tăng sản xuất ( production ) , cho phép dân chúng của bạn tăng gấp 2 lần trong việc sản xuất , làm lương thực ( food ) , khả năng phòng vệ ( shields ) và thương mại ( commerce ) mỗi lượt đi . Điều tuyệt vời này sẽ làm tăng sự phát triển của thành phố , giảm thời gian sản xuất và đẩy nhanh tốc độ nghiên cứu khoa học . Đây là một ý tưởng để phục vụ cho việc chơi multiplayer , nó làm cho mỗi màn chơi sẽ kết thúc nhanh hơn , dĩ nhiên nó sẽ là một tùy chọn mặc định ( default ) khi chọn chơi multiplayer . Một tùy chọn mới nũa lúc bắt đầu chơi là " khả năng cho phép chuyển đổi nền văn hóa " ( cultural conversions ) , có nghĩa là cho người chơi khả năng thôn tính những thành phố đối địch bằng cách dựa vào phâm vi ảnh hưởng của nền văn hóa của bạn , nếu như bạn có một nến văn hoác cao hơn nhiều so với đối phương . Đây là một phương pháp mới mang tính hòa bình để xâm chiếm thành phố của kẻ thù . Những điều kiện chiến thắng mới được thêm vào gồm : loại bỏ quân địch ( Eliminate ) , ám sát Vua ( Regicide ) , ám sát hàng loạt ( Mass Regicide ) , đạt đến điểm chiến thắng ( Victory point location ) và bắt giữ công chúa ( Capture the Princess ) . Nhiều điều kiện chiến thắng mới được tạo ra nhằm tăng tốc độ của một màn chơi multiplayer . Ví dụ khi bạn chơi theo kiểu loại bỏ quân địch , nếu bạn bị mất dù chỉ là một thành phố nhỏ bạn sẽ bị loại khỏi cuộc chơi . Chơi theo kiểu ám sát Vua , bạn sẽ có một unit tên là King có thể di chuyển được , khi ông ta bị giết bạn sẽ bị loại . Kiểu ám sát hàng loạt cũng tương tự nhưng cho bạn nhiều King hơn , do vậy cuộc chơi sẽ lâu hơn . Hai kiểu chơi cuối cùng là chơi theo điểm . Nếu bạn chơi theo kiểu đạt đến điểm chiến thắng , mỗi thủ đô của một nền văn minh sẽ có gia trị là một điểm , nếu bạn chiếm giữ và sở hữu được nó bạn sẽ tích lũy được nhiều điểm sau mỗi lượt đi . Hay khi chơi theo kiểu bắt giữ công chúa , bạn sẽ đạt được điểm khi bắt giữ được một công chúa của đối thủ và đem được cô ta về thủ đô của bạn , khi chơi theo kiểu này công chúa ( princess ) là mộ unit nhưng cô ta vô dụng và không thể di chuyển được , do đó bạn phải hết sức bảo vệ cô ta . Chiến thắng sẽ đến khi bạn có được nhiều điểm theo một mức nào đó mà bạn đã chọn trước . Multiplayer là điểm nổi bật nhất trong bản nâng cấp lần này Những tuỳ chọn mới ở bản Civilization III : Play the World được thiết kế hầu hết là dành cho chơi multiplayer . Bạn có thể chơi qua Internet với GameSpy Arcade , hay là chơi theo kiểu LAN , hot-seats , play-by-email . Trong khi chơi , bạn cũng có thể chat vơi những người chơi mạng khác , đặc biệt nếu như máy của bạn và người chơi có sử dụng Microsoft's DirectVoice và có đầy đủ thiết bị thì bạn sẽ co khả năng chat bằng âm thanh ( voice chat ) với người chơi cùng trong mạng . Khi bạn tạo ( create ) một màn multiplayer , sau khi chọn điều kiện chiến thắng xong bạn sẽ phải chỉ rõ cách tính lượt trong lúc chơi , bạn có thể chọn giữa cách chơi theo lươt kiểu truyền thống , thời gian hay là không tính lượt chơi ( turnless game ) . Cách chơi không tính lượt đơn giản là sẽ điều chỉnh lại số bước đi ( movement ) và thời gian lấy tài nguyên một cách tự động và cùng lúc cho mỗi người chơi sau một khoảng thời gian định trước . Tất nhiên những thay đổi về cách tính lượt chỉ xuất hiện trong kiểu chơi mulitplayer . Với những điều kiện chiến thắng mới , khả năng tăng production và các tùy chọn điều chỉnh lượt chơi , cách chơi multiplayer sẽ không mất hàng tuần để kết thúc một màn và sẽ có nhiếu cách chơi khác nhau tùy theo chiến thuật của từng người . Có nhiều unit mới , nhiều khả năng mới cho worker và nhiều công trình kiến trúc mới , cũng có một kì quan thế giới mới . Hai unit mới mà mọi nền văn minh đều có thể xây dựng được là Guerrillas và Medieval Infantry . Guerrillas có khả năng tấn công và phòng ngự tốt với chỉ số attack và defense là +6 , bước đi +1 , xuất hiện vào thời Industrial Age khi bạn đã tìm ra công nghệ Replaceable Parts . Medieval Infantry là những bình đoàn tấn công ở thời Middle Age với công nghệ Feudalism , có chỉ số attack +4 , defense +2 , bước đi +1 , cần sắt để có thể tạo ra Medieval Infantry . Dĩ nhiên là mỗi một nền văn minh trong 8 nền văn minh mới đều có một loại unit cho riêng mình . Những nền văn minh mới là Arabs , Carthiginians , Celts , Koreans , Mongols , Ottomans , Spanish và Vikings . Những người Arabs là những người theo chủ nghĩa bành trướng và tôn giáo , unit đặc biệt của họ là Ansar Warrior , một sự thay thế của Knight vơi chỉ số defense ít hơn , rẻ hơn và di chuyển nhiều hơn . Nền văn minh Carthiginians với những ngườii ham thích buôn bán và là những người cần cù siêng năng , với Numidian Mercenary có khả năng tấn công tốt hơn so với Spearman nhưng tốn nhiều chi phí để tạo ra hơn . Nền văn minh Celts mang tính quân phiệt và tôn giáo , unit đặc biệt của họ là Gallic Swordsman , nhanh hơn so với đơn vị Swordsman truyền thống , Người Koreans là những thương nhân và những nhà khoa học , vũ khí của họ là Hwach'a , mạnh hơn nhiều và rẻ hơn so với những khẩu cannon bình thường . Người Mongols , họ là những chiến binh theo chủ nghĩa bành trướng và quân phiệt , họ thay Knight bằng Keshik , defense ít hơn nhưng giá thành lại rẻ hơn rất nhiều . Bộ tộc Ottoman , cần cù , siêng năng và ham thích khoa học đã phát minh ra Sipahi , một sự thay thế của Cavalry . Người Spanish là những thương nhân và là những nhà truyền giáo , Conquistandor là unit đặc biệt của họ , rẻ hơn , yếu hơn Calvary nhưng bù lại có thể đi lại ở bất cứ địa hình nào như là đi trên đường ( roads ) . Cuối cùng , chủng tộc Vikings là những con người theo chủ nghĩa quân phiệt và bành trướng , unit đặc biệt của họ là Berserk , một sự thay thế của Longbowman , mạnh hơn nhiều với khả năng tấn công và phòng thủ cao hơn hẳn , do đó họ có thể tạo ra các đợt tấn công ồ ạt và mãnh liệt . Quân Keshik của Mongols là một trong vài loại unit mới ở bản Play the World Những công trình kiến trúc mới trong game bao gồm Civil Defense , tăng chỉ số defense cho những unit trong thành chống lại những cuộc tấn công tầm xa ; Commercial Dock , tương tự như Harbor nhưng tăng thêm giá trị thương mại cho mỗi vùng đất thuộc biển nằm trong vòng lãnh thổ của quốc gia ; Stock Exchange , tăng thuế thu nhập trong mỗi thành phố khi được xây dựng . Giờ đây bạn phải xây 5 Stock Exchange thay vì xây 5 Banks trước khi xây kì quan thế giới Wall Street . Kì quan thế giới mới duy nhất trong Play the World là Internet , đem lại lợi ích như một phòng nghiên cứu khoa học cho mỗi thành phố mà bạn sở hữu , xuất hiện khi bạn khám phá ra công nghệ Miniaturization . Internet là kì quan thế giới mới trong Play the World Cùng với những thay đổi khác trong Play the World , giờ đây có nhiều khả năng xây dựng mới cho worker . Bạn có thể xây dựng 3 công trình mới là Outpost , Airfield và Radar Tower . Outpost xuất hiện rất sớm trong màn chơi , nó chỉ đơn giản là một cái tháp cung cấp cho bạn khả năng nhìn thấy các hoạt động trong một khu vực nào đó , nó không có chức năng nào khác ngoài việc soi sáng những vùng bị sương mù ( Fog of War ) , tầm sáng của Outpost càng tăng khi bạn đặt nó trên những vùng cao như núi chẳng hạn . Airfield là một căn cứ trên mặt đất cho phép tất cả các máy bay của đồng minh hạ cánh để tiếp nhiên liệu , bạn phải phát minh ra công nghệ Flight truớc khi xây dựng nó . Radar Tower thực sự là một công trình quân sự , nó tăng chỉ số attack và defense cho một unit bất kì của ta hay của đồng minh trong phạm vi hoạt động của nó , chỉ có thể xây dựng được một khi bạn đã phát minh ra công nghệ Radar . Xây Radar Tower là một trong 3 hoạt động mới của Worker trong Play the World Thông thường trong các bản expansion của các game Civilization trước , luôn có nhiều màn chơi mới được thêm vào , đa phần là do các fan tạo nên . Cũng cần nói thêm rằng có vài điểm mới trong Play the World thực sự là những chi tiết đã cũ , đã xuất hiện trong các phiên bản trước của Civilization nhưng không được cho vào trong Civilization III ( như là Stock Exchange , Outpost , Airfield , Rally Points , ... ) , nhưng với tất cả những thay đổi mới lần này đã tạo nên một game thật sự xuất sắc . Những nâng cấp mơi trong game sẽ gây thích thú cho người chơi , ví dụ như là những nền văn minh mới chẳng hạn . Cách chơi multiplayer dĩ nhiên là điểm nổi bật lớn nhất trong bản expnasion kì này và những điều kiện chiến thắng mới cùng với nhiều thay đổi khác trong game đã làm cho Civilization III : Play the World trở nên hấp dẫn và vui hơn với việc chơi qua mạng Internet hay mạng nội bộ LAN . Người viết bài: Iori Yagami Nhóm Tin tức GameVN