Vườn quốc gia Ba Vì – vùng đất của huyền thoại, vùng đất của truyền thuyết và cũng là vùng đất của lịch sử. Tại đây du khách sẽ như được tái hiện lại khung cảnh lịch sử đã được in dấu vào tâm trí người dân Việt Nam từ bao đời nay. Chắc hẳn một lần đến với thổ cư Ba Vì – đến với những ngôi đền thờ nổi tiếng sẽ cho bạn thêm biết bao kiến thức về lịch sử dân tộc cha ông ta từ thời xa xưa. Không chỉ vậy bạn sẽ được khám phá nhiều thứ hơn, cảm thấy thoải mái hơn với bầu không khí trong lành và được thưởng thức những đặc sản mà chỉ Ba Vì mới có. Nào, hãy cầm lấy hành trang bắt đầu cuộc hành trình mới đến Ba Vì và tham quan những ngôi đền nổi tiếng ở đây hoặc tham quan qua bài viết dưới đây nhé. Những đền thờ nổi tiếng ở vườn quốc gia Ba Vì Đền Bác: Đầu tiên hãy dạo quanh đền Bác – người cha vĩ đại của dân tộc Việt Nam để hiểu rõ hơn về ngôi đền này. Đền thờ Bác Hồ được xây dựng ở nơi cao nhất, trang nghiêm nhất của dãy núi Ba Vì đó là xây dựng trên đỉnh Vua. Đền Bác tại vườn quốc gia Ba Vì Bởi đền Bác được xây dựng ở nơi cao nhất nền để đến được đền thờ Bác Hồ, từ chân núi Ba Vì, du khách phải đi ô tô leo dốc quanh co vượt quãng đường dài hơn 12km, tiếp đó, phải leo hơn 1.320 bậc thang đá bên vách núi. Du khách sẽ như lạc vào cõi thiêng, bởi càng lên cao mật độ sương mù càng dày lên tạo cảm giác mờ mờ ảo ảo đồng thời được đi xuyên qua cánh rừng nguyên sinh với thảm động, thực vật phong phú tạo điều kiện cho du khách thỏa sức khám phá trên đường đi. Nếu ai đó am hiểu về lịch sử sẽ cảm thấy tự hào, hãnh diện vì sinh thời Bác muốn tro cốt của mình sau khi qua đời được đặt ở 3 địa điểm trong đó có Ba Vì. Thế nên việc xây dựng đền thờ Bác tại vườn quốc gia Ba Vì được xác định là lên kế hoạch từ đó. Đến với đền Bác du khách sẽ được chiêm ngưỡng kiểu kiến trúc đặc biệt mà bền vững, uy nghiêm đồng thời cũng mang phong cách truyền thống có 8 mái đao uốn cong từ bốn phía dựng trên những chiếc cột tròn trên chân đá tảng. Chính điện là một không gian mở, không có cửa. Trên bệ thờ đá có bức tượng Bác Hồ đúc bằng đồng trong tư thế ngồi, phía trên là bức hoành phi ghi dòng chữ nổi tiếng: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”. Trên cao là cờ Tổ quốc ghép bằng đá hoa cương màu đỏ. Hai bên bệ thờ là chuông đồng và khánh đồng. Ngoài ra còn nhiều hạng mục công trình khác tạo nên một không gian hài hòa, tinh tế nhưng vẫn hết sức giản dị. Trên bệ thờ đá có bức tượng Bác Hồ đúc bằng đồng trong tư thế ngồi, phía trên là bức hoành phi ghi dòng chữ nổi tiếng: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”. Trên cao là cờ Tổ quốc ghép bằng đá hoa cương màu đỏ. Những hình ảnh và hiện vật về Bác được bày trang trọng tại đây làm ta càng nhớ tới Người…. Thật tự hào biết bao khi được đến đền Bác được tỏ lòng biết ơn đến với người đã mang lại độc lập – tự do – hạnh phúc cho toàn thể dân tộc Việt Nam. Và cũng thật xúc động đứng trên đỉnh núi Vua cao sững sững, dưới mây ngàn lộng gió được chiêm ngưỡng vẻ đẹp và chiêm nghiệm sự tâm linh, được ngắm hình ảnh thật gần gũi, bình dị và thanh cao của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Lên tới đây, con người ta tĩnh tâm hơn, thoải mái hơn và càng thấm thía hơn về đạo đức, tác phong của vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam để học tập theo tấm gương của Người. Đền thờ Tản Viên Sơn Thánh (Đền thượng) Nghe tên đền thờ Tản Viên Sơn Thánh có lẽ bạn đã đoán ra đền thờ này gắn liền với truyền thuyết, sự tích nào của dân tộc rồi. Đúng, đó chính là sự tích Sơn Tinh – Thủy Tinh, Thánh Tản Viên hay còn gọi là Sơn Tinh. Theo truyền thuyết ông lấy công chúa Ngọc Hoa, con Hùng Duệ Vương (Hùng Vương thứ 18). Cuộc hôn nhân này đã đưa đến mối thù truyền kiếp: Đó là cuộc chiến tranh giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh. Sơn Tinh còn giúp Vua Hùng đánh giặc. Thần núi Tản Viên là một trong bốn vị thần “bất tử” trong thần thoại Việt Nam. Ông đi khắp mọi nơi dạy nhân dân làm ăn sinh sống như: dạy dân làm ra lửa, dạy dân làm ruộng và mở hội, săn bắn, kéo vó, dệt lụa, luyện võ, dệt lụa, múa hát …. Đền thờ Thánh Tản Viên vườn quốc gia Ba Vì Ngôi đền nhỏ được xây theo hình chữ Nhất. Đền chỉ có một mái lộ thiên lợp ngói nghiêng bên của hang. Mái sau Đền nằm ngầm dưới lòng tảng đá nên ngôi đền có thế vững chãi, trang nghiêm mang lại ấn tượng độc đáo cho du khách đến tham quan. Ba gian của Đền Thượng tuy không rộng, nhưng huyền bí, có thăm thẳm độ sâu về tâm linh. Chính giữa ngôi Tam Bảo là tượng ĐứcThánh Tản ngự trong long ngai sơn son thiếp vàng. Bên tả là thờ Đức Thánh Trần (Hưng Đạo Vương) và bên hữu là ban thờ Tam toà Thánh Mẫu (bà mẫu Thượng ngàn). Đến với đền thờ Tản Viên Sơn Thánh là đến với chốn thiêng liêng và cũng là đến với nơi cội nguồn bản sắc văn hóa dân tộc. Vậy nên nếu đã đến vườn quốc gia Ba Vì bạn không nên bỏ qua địa điểm lý tưởng này. Đền Trung là nơi thờ bà Ma Thị Cao sơn là mẹ nuôi của Đức Thánh Tản Viên. Ngôi đền này cũng gắn liền với huyền thoại và được người xưa ghi chép lại rằng: bà Ma Thị là chủ thần núi Tản, cảm mến đức độ của Sơn Tinh bà đã nhận Sơn Tinh làm con nuôi và lập chúc thư giao lại toàn bộ đất đai ở vùng chân núi Ba Vì cho Sơn Tinh cai quản và lập đền thờ hương hỏa cho bà sau khi bà mất. Như vậy bên cạnh việc thờ phụng Tam vị Đức Thánh Tản Viên Sơn, Đền Trung còn thờ dưỡng mẫu của Ngài. Đền Trung vườn quốc gia Ba Vì Đền Trung tọa lạc ở một vị trí tương đối bằng phẳng lưng chừng phía Tây núi Ba Vì (khoảng cốt 600m) thuộc địa phận xã Minh Quang. Bên dưới là dòng sông đà vắt ngang như dải lụa, nhìn sang phía bên kia bờ sông Đà là quê hương của Đức Thánh Tản. Đền có kết cấu kiến trúc hình chữ Tam phỏng theo quẻ Càn trong kinh dịch, biểu tượng cho sự bền vững gồm Tiền tế, Đại bái, Hậu cung. Đền có quy mô lớn, hoành tráng, gồm nhiều hạng mục kiến trúc như miếu thờ Đức Ông, nhà Mẫu, nhà thờ Phật … tất cả đã tạo thành một quần thể di tích liên quan đến sự tích Đức Thánh Tản Viên Sơn Tinh và là ngôi đền có một vị thế đẹp nhất trong các ngôi đền thờ Tản Viên ở Ba Vì. Đến với đền trung cũng là đến với di tích lịch sử, về với cội nguồn dân tộc Việt Nam bởi vậy khi đến đây du khách sẽ cảm nhận được sự thiêng liêng, huyền thoại của ngôi đền. Đền Hạ Cùng đi xuống phía bên dưới và khám phá Đền Hạ. Đền Hạ hay còn gọi là Tây Cung hay Đền Năm Dân, Đền tọa lạc ở một bãi đất bằng phẳng dưới chân núi Tản ven bờ sông Đà thuộc địa phận tổng Thủ Pháp xưa, nay là xã Minh Quang, huyện Ba Vì, Hà Nội. Đền Hạ được xây dựng sau đền Trung và đền Thượng và là đền thờ Tam Vị Đức Thánh Tản (Tản Viên Sơn Thánh, Cao Sơn Đại Vương, Quý Minh Đại Vương). Truyền thuyết kể lại rằng thuở nhỏ ba anh em Sơn Tinh đi từ Động Lăng Xương sang núi ngọc Tản kiếm củi, nhiều hôm trời tối không về kịp, ba anh em phải đốn cây rừng dựng lều ngủ lại. Về sau nhân dân đã xây dựng một ngôi đền ngay tại nơi đó để tưởng nhớ các Ngài và gọi là đền Hạ. Đền Hạ vườn quốc gia Ba Vì Kiến trúc đến Hạ gồm một điện thờ chính (Tiền Bái, Hậu Cung), Tam quan, nhà thờ Mẫu, Lầu cô, Lầu cậu, nhà sắp lễ. Đến với đền Hạ bạn sẽ được tìm hiểu kỹ hơn về kiến trúc và truyền thuyết về ngôi chùa. Hơn nữa bạn cũng sẽ được tham gia các lễ hội lớn trong năm tại đây. Chắc chắn đây sẽ là là chuyến đi không thể nào quên cho bạn và cả gia đình. Lễ hội tại cụm di tích đền Thượng, đền Trung, đền Hạ được tổ chức vào Rằm tháng giêng hàng năm để tưởng nhớ ngày sinh của Đức Thánh Tản và kéo dài đến hết tháng Ba âm lịch. Đây là một lễ hội lớn mang tính vùng miền thu hút hàng chục ngàn lượt khách trong nước và quốc tế về tham quan, hành lễ cũng như nghiên cứu những giá trị văn hóa và tục thờ Tam vị Đức Thánh Tản ở vùng xứ đoài. Tại lễ hội sau khi tổ chức lễ rước Thánh, các cụ cao niên trong làng tổ chức tế trang trọng để tưởng nhớ Đức Thánh Tản, phần hội diễn ra các trò chơi dân gian đặc thù của dân tộc mường, dao như ném còn, bắn nỏ, đẩy gậy và các hoạt động thể dục thể thao mang tính quần chúng như bóng chuyền, bóng đá, kéo co … Ngoài những đền này ra bạn còn được khám phá đền thờ cổ từ thời Pháp thuộc. Một ngôi đền đặc biệt thể hiện những nét văn hóa trong kiến trúc phương Tây đồng thời cũng thể hiện sự hào hùng, anh dũng của dân tộc Việt Nam qua bao thế hệ. Không chỉ mang đến cho chúng ta những thắng cảnh nổi tiếng mà còn mang đến cho chúng ta những giá trị văn hóa đích thực của dân tộc và những điều mới lạ từ thiên nhiên. Tại vườn quốc gia Ba Vì không có điều gì là không thể. Chúc các bạn có chuyến đi và trải nghiệm thú vị! Từ khóa dự án: thổ cư Ba Vì
