[VNE] Chuyên gia từ ĐH Thanh Hoa: 'Cấm xe máy phải đi cùng biện pháp thay thế'

https://vnexpress.net/chuyen-gia-tu...-phai-di-cung-bien-phap-thay-the-4915850.html
PGS.TS Trương Thiếu Quân, Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc) trả lời VnExpress về các giải pháp Bắc Kinh đã triển khai khi cấm xe máy xăng và có thể hữu ích với Hà Nội.

- Bắc Kinh đã triển khai lộ trình cấm xe máy xăng như thế nào?

- Nhiều thành phố ở Trung Quốc đã hạn chế sử dụng xe máy xăng trong đô thị và Bắc Kinh là nơi đầu tiên áp dụng. Bắc Kinh cấm xe máy xăng hoạt động trong vành đai 3 từ năm 1986, lý do chính là tiếng ồn quá mức, lượng phát thải ô nhiễm cao và nguy cơ cao gây ra tai nạn giao thông. Đến năm 2000, khu vực cấm được mở rộng đến vành đai 4. Ngoài ra, còn có nhiều tuyến đường bị cấm xe máy xăng lưu thông.

Kể từ năm 2014, xe máy xăng đăng ký ở các địa phương khác không được phép di chuyển trong khu vực vành đai 6 của Bắc Kinh, rộng hơn 2.000 km2. Bên cạnh đó, Cục Sinh thái và Môi trường Bắc Kinh đã áp dụng các yêu cầu nghiêm ngặt hơn trong việc đăng ký và kiểm định hàng năm xe máy xăng.

Nhìn chung việc hạn chế xe máy xăng thường bắt đầu ở một số khu vực trung tâm, sau đó mở rộng ra khu đô thị lớn và phải cung cấp phương tiện thay thế hợp lý. Các phương tiện thay thế gồm: Sử dụng xe máy điện với ưu thế nổi bật là chi phí thấp hơn và sạch hơn; ôtô cá nhân; phát triển giao thông công cộng, đặc biệt là tàu điện ngầm ở thành phố lớn. Nếu có thể cung cấp đủ các lựa chọn thay thế hợp lý, người dân sẽ có xu hướng ủng hộ các chính sách hạn chế xe máy.

- Sau gần 30 năm cấm xe máy xăng, chất lượng không khí của Bắc Kinh hiện nay thế nào?

- Trong thập kỷ qua, Bắc Kinh đã tăng cường kiểm soát ô nhiễm không khí, tập trung vào PM 2.5 như là chất ô nhiễm chính, đặc biệt là bằng cách siết chặt kiểm soát khí thải từ phương tiện giao thông. Hiện nay, nồng độ PM 2.5 trung bình năm tại Bắc Kinh đã giảm xuống còn khoảng 30 microgam/m3.

Một số nhà hoạch định chính sách ở thành phố khác vẫn còn e ngại thừa nhận xe cộ là nguồn chính gây ô nhiễm, vì việc kiểm soát nguồn di động khó khăn hơn so với nguồn tĩnh do phân tán, di chuyển và liên quan nhiều người. Tuy nhiên, bằng chứng khoa học đã xác nhận nếu không kiểm soát tốt khí thải từ phương tiện giao thông, chất lượng không khí có thể xấu đi khi lưu lượng xe tiếp tục tăng.

Hiện hai thách thức nổi bật ở Bắc Kinh và các siêu đô thị khác ở Trung Quốc là kiểm soát khí thải từ xe diesel đang lưu hành, đặc biệt là NOx vì phát thải thực tế thường vượt xa giới hạn quy định và phát triển cơ sở hạ tầng, hệ thống dịch vụ cho xe điện để điện hóa các đội xe ngoài xe du lịch, ví dụ xe buýt và xe logistics.

- Hà Nội dự kiến cấm xe máy trong vành đai 1, khu vực trung tâm Thủ đô, ông gợi ý gì cho thành phố để triển khai hiệu quả?

- Tôi cho rằng việc kiểm soát ô nhiễm xe máy xăng hiệu quả cần chiến lược đa phương diện. Trước tiên, cần có các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng về tác động của xe máy xăng đến chất lượng không khí, đặc biệt là lượng phát thải và tiếng ồn cao. Tôi hiểu rằng Hà Nội đang ở tình thế cấp bách tương tự Bắc Kinh vào năm 2013. Khi đó nồng độ PM 2.5, hậu quả của ô nhiễm không khí phức tạp ở Bắc Kinh, lên tới 89 microgam/m3.

Thứ hai, cần có các biện pháp từng bước như: Hạn chế dần việc bán các mẫu xe phát thải cao và thiết lập khu vực cấm xe máy xăng, qua đó cân bằng giữa hiệu quả chính sách và khả năng chấp nhận của người dân. Tôi lấy ví dụ năm 2001, Bắc Kinh áp dụng phiên bản tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt hơn so với tiêu chuẩn quốc gia của Trung Quốc thời điểm đó. Người bán xe phải bán những mẫu xe đạt tiêu chuẩn này. Ngoài ra, xe máy cũ tuổi thọ tối đa 13 năm, trước đây là 11 năm, sẽ không được phép tiếp tục sử dụng.

Điều quan trọng nhất tôi cho rằng các biện pháp này phải đi kèm với việc mở rộng hệ thống giao thông công cộng tin cậy và thúc đẩy phương tiện thay thế sạch hơn như xe máy điện, đảm bảo nhu cầu đi lại của người dân vẫn được đáp ứng đồng thời giảm phát thải. Để thúc đẩy việc chuyển đổi, Bắc Kinh chủ yếu dựa vào trợ cấp trong nước khi mua xe điện, hiện dừng từ sau năm 2023; hạn ngạch biển số và trợ cấp cho hạ tầng sạc để thúc đẩy sử dụng xe điện.

- Cấm xe máy xăng thì xe máy điện có thể tăng cao, nhu cầu sạc điện lớn. Hà Nội có thể tham khảo gì từ việc phát triển hạ tầng trạm sạc của Bắc Kinh?

- Việc xây dựng hạ tầng trạm sạc đòi hỏi sự phối hợp chính sách giữa nhiều cơ quan. Trước hết, Trung Quốc hiện quy định bắt buộc lắp đặt cọc sạc tại các khu chung cư xây mới và một số khu dân cư tương đối mới. Với các khu dân cư cũ gặp khó khăn trong việc tiếp cận sạc điện, nhiều công ty đã triển khai các trạm sạc công cộng, bao gồm cả trạm sạc nhanh công suất lớn tại các trung tâm thương mại, đầu mối giao thông và trụ sở doanh nghiệp.

Theo thống kê, tỷ lệ xe/điểm sạc của Bắc Kinh năm 2023 là 2,3, tốt hơn một chút so với mức trung bình toàn quốc là 2,5. Tỷ lệ càng thấp thì hạ tầng càng phát triển. Trung Quốc đặt mục tiêu đưa tỷ lệ này xuống gần mức 1 vào năm 2030.

Đối với xe điện cá nhân, phần lớn hoạt động sạc vẫn là sạc chậm, thường thực hiện tại nhà do chi phí rẻ hơn, còn sạc công cộng thì phải trả phí dịch vụ. Trung Quốc phát triển nhiều ứng dụng di động giúp tìm kiếm trạm sạc công cộng gần nhất trong bán kính khoảng một km, rất tiện lợi. Các ứng dụng này cũng hỗ trợ thanh toán và kiểm tra hóa đơn.

An toàn thực sự là mối quan tâm hàng đầu khi sử dụng xe điện. Dù cả pin và bộ sạc đều tuân thủ tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt, nhưng vẫn có những báo cáo về tai nạn liên quan đến pin lithium, xảy ra cả trong lúc không sạc. Chính quyền và các nhà sản xuất vẫn đang tăng cường các biện pháp an toàn để giảm thiểu rủi ro.

- Một trong những biện pháp giảm phát thải của Bắc Kinh là phát triển giao thông công cộng (BRT và tàu điện ngầm). Hà Nội đã triển khai BRT nhưng chưa hiệu quả. Ông có lời khuyên gì cho thành phố trong vấn đề này?

- Việc lựa chọn giữa hệ thống tàu điện ngầm và BRT nên dựa vào quy mô thành phố, năng lực kinh tế và mật độ dân số, trong đó hệ thống metro thường phù hợp hơn khi mật độ dân số cao.

Cần lưu ý rằng hầu hết dự án metro đòi hỏi đầu tư lớn ban đầu và hỗ trợ tài chính thường xuyên từ chính phủ. Từ kinh nghiệm phát triển đô thị ở Trung Quốc, BRT thường chỉ là giải pháp tạm thời. Quê tôi là thành phố Trường Châu (tỉnh Giang Tô), một thành phố ven biển tầm trung với 3 triệu dân đô thị, từng vận hành hai tuyến BRT từ năm 2000 đến 2020, sau đó được thay thế bằng tuyến metro khi nhu cầu giao thông tăng cao.

- Hai phần ba bụi mịn PM 2.5 ở Hà Nội đến từ các nguồn bên ngoài, ông khuyến nghị gì để Hà Nội giải quyết vấn đề này?

- Đúng vậy. Trong các đợt ô nhiễm nghiêm trọng ở Bắc Kinh, hơn một nửa lượng ô nhiễm có thể đến từ các tỉnh lân cận. Điều này cho thấy sự cần thiết của cơ chế phối hợp phòng chống ô nhiễm khu vực. Cách tiếp cận này đã chứng minh hiệu quả trong chiến dịch kiểm soát không khí sạch cho Thế vận hội Bắc Kinh 2008.

Từ năm 2013, các biện pháp giảm ô nhiễm hiệu quả tại các tỉnh lân cận bao gồm: Nâng cấp kiểm soát khí thải từ nhà máy điện và công nghiệp; quản lý hiệu quả việc đốt than sinh hoạt, đặc biệt là than phân tán. Các nỗ lực phối hợp này đã đóng góp đáng kể vào việc cải thiện chất lượng không khí khu vực.

Để thực hiện việc này chính quyền Trung Quốc đã thành lập Cơ chế phòng chống ô nhiễm khu vực được điều phối ở cấp quốc gia bởi Bộ Sinh thái và Môi trường (MEE) cùng các bộ ngành liên quan, nhằm tạo thuận lợi cho sự phối hợp liên tỉnh và thống nhất chính sách.

Gia Chính

 

Có kịch bản hết rồi nhé

Cấm xe máy xăng, Hà Nội sẽ đưa buýt mini chạy trong vành đai 1


Sở Xây dựng Hà Nội thông tin, xe buýt mini từ 8-12 chỗ sẽ lăn bánh để tăng độ tiếp cận người dân trong khu vực Vành đai 1, tiến tới không lưu thông xe máy xăng.

Tại tọa đàm "Chuyển đổi xe máy xăng ở nội đô: Vì một Hà Nội xanh" mới đây, ông Đào Việt Long, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội thông tin, trên địa bàn Hà Nội hiện có 6,9 triệu xe máy và xấp xỉ gần 1,5 triệu xe máy của các tỉnh khác thường xuyên hoạt động.


Trong đó, 70% là xe cũ, xe máy chiếm tới 95% tổng số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Các phương tiện này tạo ra lượng lớn chất ô nhiễm như HC, CO, NOx và bụi mịn PM10, chiếm từ 58–74% tổng lượng phát thải giao thông tại Hà Nội.


Chỉ thị 20 của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu đẩy mạnh giải pháp giảm phát thải. Theo đó, UBND TP Hà Nội giao Sở Nông nghiệp & Môi trường phối hợp các đơn vị liên quan xây dựng kế hoạch chi tiết, để trình phê duyệt trước ngày 25/7/2025. Sau khi ban hành, lộ trình dự kiến cho thấy: từ ngày 1/7/2026, Hà Nội chính thức cấm lưu thông xe máy, mô tô sử dụng nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu) trong nội đô Vành đai 1.

Các biện pháp chuẩn bị bao gồm hỗ trợ đổi xe cũ sang xe điện, triển khai các loại phương tiện công cộng thích hợp và xây dựng hạ tầng phù hợp.



Điểm đáng chú ý là Hà Nội đang nghiên cứu thử nghiệm loại hình xe buýt mini (8–12 chỗ) trong khu vực Vành đai 1 để gia tăng mật độ điểm dừng, tạo thuận lợi cho người dân tiếp cận. Theo ông Phan Trường Thành, Trưởng phòng Tài chính – Đầu tư, Sở Xây dựng, mục tiêu là tạo dịch vụ vận tải công cộng phù hợp, giúp người dân dễ dàng chuyển từ phương tiện cá nhân sang phương tiện công cộng.

Loại xe nhỏ này có ưu điểm về tần suất cao, linh hoạt hoạt động trên các tuyến nhỏ, dễ tiếp cận các hẻm, ngõ sâu. Đây là lộ trình chuyển giao hợp lý trước khi dừng hoạt động xe máy xăng.



Bên cạnh đó, chúng tôi cũng có chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp như doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp phương tiện xanh. Với doanh nghiệp kinh doanh vận tải, phương tiện công cộng thì sẽ có cơ chế hỗ trợ về lãi suất vay để doanh nghiệp được vay vốn ưu đãi, hoặc chính sách liên quan đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông xanh, nhằm giải quyết vấn đề lo ngại về trạm sạc. Cái này chúng tôi đặt lên hàng đầu vì muốn phát triển giao thông xanh thì đáp ứng về hạ tầng rất quan trọng", ông Long thông tin.

Tuy nhiên, thách thức đặt ra lớn: làm sao để hỗ trợ người dân, đặc biệt nhóm thu nhập thấp, không bị ảnh hưởng quá mức khi buộc phải chuyển đổi phương tiện? Việc tổ chức mạng lưới buýt mini đủ hiệu quả, tiết kiệm, phù hợp thói quen di chuyển, hay xây dựng đủ hạ tầng sạc… là những bước đi cần sát sao.



Đây là cơ sở quan trọng để Hà Nội đẩy mạnh chính sách vùng phát thải thấp và chuyển đổi phương tiện giao thông xanh trong thời gian tới. Các chuyên gia cũng nhận định, việc thay thế xe cũ bằng xe điện hoặc xe đạt chuẩn có thể giúp giảm 35-40% lượng khí CO và HC, đồng thời cải thiện chất lượng không khí và tiết kiệm năng lượng.

https://khoahocdoisong.vn/cam-xe-ma...t-mini-chay-trong-vanh-dai-1-post1556350.html

 

Bên Tq xe máy điện nó cũng chỉ dùng ở ngoại thành hoặc giao đồ ăn trong nội thành.
Mạng lưới giao thông công cộng của nó thì bus, metro tiện quá rồi nên mới thay đc

 

Ở đây tụi tôi đéo làm thế

 

ô nhiễm thì cũng phải 15 20 năm nữa mới chết, chứ còn hết tiền thì chết đói nhanh lắm.

 

Rồi đẻ thêm xe bus mini, có mở thêm đường, hạn chế ô tô cá nhân, hạn chế taxi chưa?

 

Dalit chết chứ Elite có chết đâu mà phải lo. cấm, cấm hết hẹ hẹ hẹ

 

Cần đéo gì phải có biện pháp thay thế, thánh chỉ đã hạ toàn dân cứ thế mà làm, ai trái lệnh đưa lên cẩu đầu trảm

 

Bắt đi xe đạp cơ 100% vừa giảm ô nhiễm vừa nâng cao sức khỏe cho người Việt, thằng nào không chịu tống ra ngoại thành, chống cự thì vô trại cải tạo Vinlag

 

Cấm xe 2 bánh là hợp lý,
Cấm càng sớm càng tốt
Một geyvn member said

 

​

Ở đây chúng tôi không làm thế, chúng tôi đi tắt đón đầu

 

TQ nó bắt đầu triển khai từ 1986, từ quy mô nhỏ thử nghiệm rồi mở rộng dần ra trong nhiều năm để mọi người thích nghi và chuyển đổi từ từ, cũng là 1 quá trình vài chục năm để đạt được thành tựu như bây giờ. Ở Eastern Laos thì xử lý nhanh gọn bằng cách đề xuất ép xe xăng đổi sang xe điện nếu muốn làm grab ship ngay đầu năm 2026, chả mấy chốc mà vượt mặt thiên triều

 

Dalit lo ngập mồm mà cày tiền, để qua năm mua xe điện đi

 

Vinlag là gì v a

 

Lag trong gulag, trại tập trung, trại lao động.

 

Đề án thì chắc là 7 8 năm trc rồi.. nhưng từ dàn lãnh đạo đến dân kiểu đéo biết đéo quan tâm.. rồi sau đó đánh up thôi.

Muốn chuyển đổi kiểu này thì lý ra 3 4 năm trc toàn bộ công chức phải làm gương chuyển đổi sau đó mới đến dân bắt đầu mò theo

 

Lấy keo dán sắt nhỏ đuýt Lu, cho ăn mắm tôm xong bắt chạy marathon bây h.

 

Sao phải học tập đám loser hết thời Tàu khựa?

VN còn nghèo nhưng giàu sức sáng tạo, dân sẽ tự nghĩ ra cách thôi, cùng lắm mỗi ngày đạp xe đi làm, còn khoẻ người nữa. Tuyệt cà là vời.