[tT] 'Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối' hé lộ hình ảnh đầu tiên

Mới xem phim Victor Vũ về, thì mình tự thấy vài điểm khác nhau giữa đạo diễn chuyên nghiệp kiểu Chuyên và Vũ (gọi nhóm 1 đi) và đạo diễn rẽ ngang như Trấn Thành, Lý Hải (nhóm 2). Tạm chưa bàn đến kịch bản vì xét ở tay nghề đạo diễn thôi thì thấy thế này:
- Chi tiết - Kiểu Vũ và Chuyên họ sẽ rất cầu toàn, chăm chút cho mọi chi tiết trong khung hình, trong một cảnh quay bất cứ vật gì có mặt ở đó đều phải được sắp đặt có ý thức, được đạo diễn kiểm soát, chứ không chỉ đơn thuần đặt vào cho đẹp, hoặc “cảm thấy” để đó ổn. Trong khi các đạo diễn từ nghề khác chuyển qua như Thành, Hải họ thường chỉ quan tâm đến chi tiết, đạo cụ chính trong kịch bản. Còn lại thấy “đẹp”, “hợp”, “ổn” là được. Nên nhìn khung hình của nhóm 1 sẽ thấy nó có chiều sâu, có cảm giác tinh xảo hơn còn nhóm 2 giống một bức ảnh trendy, thỉnh thoảng có những cảnh chỉ để thoại còn xấu luôn. Đôi lúc nhóm 2 học được những cảnh ấn tượng, nhưng hầu như họ không kiểm soát được cả phim đều đạt chất lượng cho tất cả các cảnh.

- “Cảm thấy” cũng là cái khác biệt. Có lợi thế về học hành, đào tạo bài bản nên nhóm số 1 sẽ biết và có tư duy logic chính xác vì sao nó cần phải thế, nhờ vậy có sự tính toán, tận dụng hiệu quả. Nhóm 2 sẽ phụ thuộc nhiều vào sự cảm của đạo diễn.
Ví dụ Mai là một phim có đầu tư, tìm tòi về hình ảnh của Trấn Thành. Đoạn Mai bị bóc trần quá khứ, Thành có nghiên cứu và làm hình ảnh biểu tượng Mai rơi xuống vực quay cầu kỳ, đẹp. Nhưng cảnh thoại ở thực tế nó lại chênh tông và ổng cũng không biết cách để trộn hai đoạn vào nhau cho khớp.
Trong khi “Tro tàn rực rỡ”, cảnh cháy được Bùi Thạc Chuyên sử dụng xuyên suốt, cài đặt vào phim từ đầu, và khi nào nó bùng lên đều cực kỳ ấn tượng nhưng vẫn hoà mượt mà vào tổng thể phim. Ông Chuyên cũng biết cháy nhà là cảnh quan trọng của phim nên dù ngân sách hạn hẹp, ổng vẫn đầu tư dựng hẳn ngôi nhà đốt đi đốt lại để đạt hiệu quả chính xác nhất.

- Diễn xuất.
Tất nhiên diễn viên xịn cỡ Phương Anh Đào thì đóng phim nào chị cũng cân được hết.
Trong nhóm 2, các diễn viên sẽ luôn có được những phân đoạn nặng diễn xuất để họ bùng nổ và toả sáng. Nhóm 2 cũng rất chăm chút cho các cảnh này, nhưng các cảnh khác lại có phần thả nổi, nhất là các diễn viên phụ và quần chúng. Tức là nếu họ không phải người thoại đang lên hình, họ sẽ thường bị bỏ qua. Vấn đề nữa là nếu diễn viên không chắc tay, họ sẽ ít được để ý để tất cả các cảnh có sự thống nhất về miêu tả nhân vật.

Nhóm 1 thì có sự kiểm soát, hướng dẫn đến các vai phụ và quần chúng dù họ mờ mờ trong khung hình và thoại gì không ai nghe. Thực ra tất cả những chi tiết từ bối cảnh, phục trang, quần chúng trong tất cả các cảnh nó sẽ tạo không khí cho diễn viên, để họ dễ cảm nhân vật và đảm bảo sự ổn định xuyên suốt chứ không chỉ nằm ở chỉ đạo diễn xuất.
Vì chắc tay nên Victor Vũ thường xuyên cast gương mặt mới, tìm người mới cho phim và ổng cầm chắc hướng dẫn được họ diễn. Dù cũng có lúc fail (Thuận Nguyễn, Cường 7), nhưng nhiều diễn viên có được vai để đời là ở phim Vũ (Hà Lan Mắt Biếc, Quách Ngọc Ngoan - Người bất tử, Maya Scandal, Quốc Huy - Thám tử Kiên).

Trấn Thành tìm diễn viên hợp vai rất tốt, nhưng nếu diễn viên không chắc tay như Bộ Tứ là phim trồi sụt luôn. TT phải tìm dv diễn tốt sẵn như Mai thì phim mới giữ được chất lượng.

Đạo diễn tay ngang thế giới có rất nhiều, Quentin chẳng hạn, nhưng con đường nào cũng cần sự học hỏi, cầu toàn liên tục thì mới thành danh. Vừa làm vừa học là bình thường. Chứ nếu thắng được vài phim rồi chủ quan vào cái “cảm”, “bản năng” mà không học thì đường dài sẽ càng lòi cái dở.

 

Thứ chui háng như anh thì chấp mẹ gì
Giỏi ra đà nẵng cho hửi nè
Chứ cút mẹ toàn lôi sân nhà ra
Đéo thấy nhục hả chó con

 

Vũ chill mới làm có một film mà đc xếp ngang hàng với Bùi Thạc Chuyên rồi, ko uổng công mình simp bấy lâu

 

nhóm 2 thường có những nô/con trung thành hơn cả mấy con milu ngay trong đoàn làm phim, ai chê phim của nhóm 2 là những nô/con đó cho nhận sét luôn

 

Phim Chuyên làm chỉnh chu, chi tiết trau chuốt vl, hầu như ko có chi tiết thừa, mang chất điện ảnh rõ chứ ko kiểu phim youtube bỗ bã chiếu rạp như mấy phim kia (mặc dù phim Mai thấy tay nghề TT khá lên tay).

Địa dạo này phần dựng phim, nhạc phim, hòa âm đều thuê ekip nước ngoài làm nên chất lượng gần tiệm cận chuẩn quốc tế phần nào đó rồi.

 

Phim Mai là cái phim đặc sản đái nhất từng xem. Hồi đó không mót cưới vợ thì đốt mẹ rạp rồi

 

Tính ra cụ Chuyên mà cứng, để địa đạo debut dịp lễ thì cũng hút vé ấy chứ

 

Chiếu trước cả tháng là đúng đắn, vì dịp 30/4 mặc định là thị trường của Lý Hải rồi ko ai tranh lại đâu.

 

Film anh Hải đợt này tháng 10 caát, tháng 4 chiếu. Chất lượng dở thật í

 

Lý Hải là học ngành đạo diễn ra
Đi hát kiếm cơm nuôi đam mê thôi

 

Ngành điện ảnh ko nhất thiết phải học trường lớp, thủ khoa trường đời nó mới quan trọng
https://youtube.com/shorts/fxLVGyI1m_Q?si=4XhYiwEjG6C7x0z9

 

Cũng như Vũ Chiêu
Ông ấy chỉ học trường đời

 

Thủ khoa trường đời năm 13 tuổi, ra trường với tấm bằng loại ưu

 

Dân ngoại đạo nên muốn hỏi: vì sao phải có sự phát triển nhân vật? Bất kỳ thể loại phim nào cũng bắt buộc nhân vật phải phát triển à?

 

Này chỉ là lát cắt một vài ngày cuộc chiến ở địa đạo thôi, phim ca ngợi tinh thần bất khuất bám trụ của dân Củ Chi. Chấm hết. Đòi phát triển nv cho lớp lang thì hơi quá rồi

 

Hỏi chatgpt nó tl thế này

1. Tay nghề dựng và nhịp phim
   Ngoài những điểm bạn đã nói, mình còn thấy Victor Vũ và Bùi Thạc Chuyên rất giỏi kiểm soát nhịp phim (pacing) – tức là tiết tấu nhanh chậm giữa các cảnh, giữa từng khung hình. Họ biết khi nào cần “giữ lại”, khi nào cần “thả ra”.
   Trong khi Trấn Thành hay Lý Hải thường để nhịp phim theo cảm xúc, dẫn đến dồn dập hoặc lề mề bất chợt, không đều tay. Điều này làm trải nghiệm xem phim dễ bị hụt cảm xúc ở nhiều đoạn.
2. Biểu tượng hình ảnh
   Đạo diễn chuyên nghiệp luôn cài cắm biểu tượng (symbolism) từ đầu:

• Ví dụ Tro tàn rực rỡ dùng lửa và cháy làm hình tượng xuyên suốt cho hủy hoại - tái sinh.
• Mắt Biếc của Victor Vũ dùng màu sắc và cây cô đơn như một motif gắn liền với nỗi buồn.

Trong khi đó nhóm tay ngang như Trấn Thành thường xây dựng cảm xúc trực tiếp (nói thẳng, khóc lóc thẳng), ít dùng biểu tượng ẩn dụ, nên phim dù cảm động vẫn hơi… cạn lớp, thiếu chiều sâu tư tưởng.

1. Cách xử lý không gian và âm thanh
   Đạo diễn chuyên nghiệp dùng không gian và âm thanh nền để kể chuyện tinh tế, còn đạo diễn tay ngang nhiều khi để không gian trống hoặc âm nhạc dồn dập che lấp thiếu sót.
   Ví dụ phim Mai của Trấn Thành nhạc nền rất nhiều cảnh bị “over” – chen vào cảm xúc người xem thay vì để người xem tự cảm.
2. Sự khác biệt về “nghề” và “nghệ”

• Nhóm 1 là nghề + nghệ: kỹ thuật cực vững nên tự do sáng tạo.
• Nhóm 2 là nghệ + cảm xúc: nhiều sáng tạo cảm tính, nhưng kỹ thuật thiếu vững nên không “gồng” nổi những ý tưởng lớn.

Tóm lại, mình rất đồng tình với bài phân tích của bạn, và mình bổ sung thêm góc nhìn:

• Kỹ thuật + học hỏi liên tục = mới giữ được đẳng cấp đạo diễn lâu dài.
• Nếu chỉ dựa vào cảm xúc bản năng thì giai đoạn đầu có thể thăng hoa, nhưng về sau sẽ càng thấy hạn chế lòi ra.
  Ví dụ quốc tế cho giống với phân tích của bạn:
  
  
  
  1. James Cameron (chuyên nghiệp bài bản) vs Zack Snyder (cảm tính, tay ngang nhiều)
  
  
  
  • James Cameron (Titanic, Avatar, Terminator)
    => Ông này đi từ kỹ thuật điện ảnh cực kỳ bài bản (vừa là đạo diễn vừa học kỹ về công nghệ phim, kịch bản, hậu kỳ).
    => Cảnh nào trong phim cũng có chủ đích: ánh sáng, bố cục, nhạc nền, lời thoại đều được tính cực kỳ chính xác để dẫn dắt cảm xúc người xem.
    => Ví dụ: Titanic - cảnh Jack và Rose ở mũi tàu, trời hoàng hôn, khung hình bố cục ⅓, gió thổi nhẹ. Tất cả đều tính trước để tạo cảm giác bay bổng lãng mạn.
  • Zack Snyder (300, Batman v Superman)
    => Cực mạnh về cảm xúc hình ảnh: slow-motion đẹp, màu sắc rất “ngầu”, nhưng phim của Zack hay bị chê là “style over substance” (đẹp nhưng nội dung rỗng, dẫn truyện dở).
    => Nhiều cảnh nhìn cực kỳ đẹp nhưng dựng phim dài dòng, thiếu logic cảm xúc, xem xong dễ bị “đuối”.
  
  
  So sánh:
  
  James Cameron giống kiểu Victor Vũ / Bùi Thạc Chuyên: bài bản, kiểm soát tổng thể.
  
  Zack Snyder thì giống Trấn Thành / Lý Hải: cảm xúc mạnh, nhiều ý tưởng hay, nhưng thiếu vững kỹ thuật dựng tổng thể.
  
  
  
  
  
  2. Christopher Nolan (chuyên nghiệp siêu cao) vs Michael Bay (tay ngang theo cảm xúc thị trường)
  
  
  
  • Christopher Nolan (Inception, Dunkirk)
    => Ông này dựng phim cực kỳ có chiều sâu, mỗi chi tiết đều có logic và triết lý. Chú trọng cả kịch bản, dựng phim, nhạc nền, màu sắc,… thành một tổng thể chặt chẽ.
  • Michael Bay (Transformers, Bad Boys)
    => Hình ảnh siêu hoành tráng, cháy nổ đã mắt, nhưng mạch phim và cảm xúc dễ bị rời rạc, nặng tính thị trường hơn.
  
  
  So sánh:
  
  Nolan giống nhóm đạo diễn bài bản Việt Nam (Victor Vũ, Bùi Thạc Chuyên), còn Michael Bay kiểu như Trấn Thành: giỏi tạo ấn tượng thị trường, dễ hút khán giả, nhưng về mặt chiều sâu tổng thể chưa tới.
  
  
  
  
  Chốt lại:
  
  
  • Làm phim bằng bản năng + cảm xúc có thể thành công bước đầu.
  • Nhưng muốn trường tồn và được công nhận bởi giới chuyên môn lẫn khán giả lâu dài, thì vẫn phải học hành bài bản + luyện kỹ năng dựng + tư duy tổng thể.
  
  
  

 

- tuỳ vào thể loại nội dung mà kịch bản sẽ khác nhau. Nếu chỉ là tường thuật sự vật sự việc -> thì là thể loại tài liệu hoặc hồi kí rồi.
- vì vậy khi tôi xem phim này cảm giác nó như phim hồi kí tự sự tài liệu nhiều hơn là một phim điện ảnh. thì nó tả và kể thuật lại sự vật sự việc hơn là một vở kịch.
- còn kịch - truyện để thu hút và dẫn dắt người xem người đọc thì yếu tố phát triển hay khai thác sâu là cần có vì nó làm người xem - đọc tò mò mà muốn tìm hiểu thêm hay đơn giản là thoã mãn cho người tiêu thụ nội dung. Ví dụ là các tác phẩm phái sinh của mấy phim siêu anh hùng. từ 1-2 đầu truyện mà xây dựng nên cả thế giới đó thôi, cơ bản là truyện muốn hay thì đến tấm cũng phải trở nên tàn độc chứ chẳng mãi khù khờ mãi được.

 

Phim của TT bao phèn, phim Lý Hải khá hơn 1 tí nhưng đang lạm dụng công thức nên cũngg nhàm chán đi vào lối mòn. Còn phim ông Vũ nó ở 1 cái đẳng cấp cao cấp hơn rất nhiều so với 2 người kia. Nhưng mà ông Vũ phim cũng hiền quá, chưa dám làm những dòng phim nó to hơn như phim lịch sử kháng chiến hay phim về vị vua chúa, tướng nào thời xưa của VN. Tầm của Bùi Thạc Chuyên thì ngon lành phết, vì dòng phim này đang hiếm ai dám làm mà ổng dám làm thì ổng quá dữ rồi.

 

Dĩ nhiên là không.

Và thằng @lang băm cũng chỉ là đứa ngoại đạo thôi biết cái đéo gì đâu.

Tiêu chí đầu tiên của kịch bản phim là phải thu hút được khán giả. Giống như tác phẩm văn học, nhân vật cần cho thấy sự biến đổi về tư tưởng, nội tâm...

Nghĩa là trong suốt phim, ngoài việc làm khán giả đồng cảm với nhân vật, khán giả cần phải thấy hứng thú với nhân vật đến phút cuối.

Thế nên biên kịch thường xài motif "hero's journey" cho phim giải trí.

Nhưng đó chỉ là một tiêu chí áp dụng cho kịch bản. Còn đạo diễn phim nghệ thuật họ thích theo đuổi tiêu chí nào khác nữa là chuyện của họ.

Chẳng hạn như Vương Vệ, Tarr, Jorodowski, Bunuel, Lynch... Xem phim họ chả nhớ về nội dung hay biến đổi của nhân vật gì cả. Ảnh hưởng từ phong cách là đủ phê rồi.

Và đó mới là mục đích của nghệ thuật: lưu lại một cảm xúc, một khoảnh khắc thăng hoa, một rung cảm phi lý, một hình ảnh ghi khắc trong tâm hồn người xem.

Chứ nhớ về sự phát triển của nhân vật làm cái mả mẹ gì.